W świecie rosnącej cyfryzacji i automatyzacji, bezpieczeństwo aplikacji webowych staje się jednym z najważniejszych obszarów zarządzania ryzykiem IT. OWASP Top 10 to zestawienie dziesięciu najpoważniejszych zagrożeń dla bezpieczeństwa aplikacji internetowych, publikowane cyklicznie przez organizację OWASP (Open Web Application Security Project). Dokument ten jest uznawany za globalny standard w zakresie bezpieczeństwa aplikacji i stanowi punkt odniesienia dla programistów, architektów systemów, audytorów oraz zespołów DevSecOps.

Czym jest OWASP?

OWASP to międzynarodowa, non-profitowa organizacja zrzeszająca ekspertów ds. bezpieczeństwa, deweloperów, architektów i badaczy. Jej celem jest promowanie bezpiecznego tworzenia, testowania i utrzymywania oprogramowania.
Działania OWASP obejmują m.in.:

• publikację frameworków, narzędzi i materiałów edukacyjnych,
• rozwój projektów open-source (np. OWASP ZAP, Dependency-Check),
• organizację konferencji (AppSec, Global AppSec),
• opracowanie globalnych standardów bezpieczeństwa, takich jak właśnie OWASP Top 10.

OWASP Top 10 – cel i znaczenie

OWASP Top 10 nie jest jedynie listą błędów – to manifest najczęstszych i najbardziej krytycznych luk bezpieczeństwa, które regularnie występują w aplikacjach webowych na całym świecie.
Celem dokumentu jest:

• zwiększenie świadomości wśród deweloperów i menedżerów IT,
• ułatwienie wdrażania praktyk secure coding,
• standaryzacja audytów bezpieczeństwa,
• wskazanie kierunków dla testów penetracyjnych i procesów DevSecOps.

Ostatnia wersja, OWASP Top 10/2021, opiera się na analizie setek tysięcy aplikacji zebranych przez partnerów OWASP, co nadaje jej wysoką wiarygodność statystyczną.

OWASP Top 10 – kategorie zagrożeń (2021)

Poniżej przedstawiamy zestawienie dziesięciu głównych kategorii ryzyka bezpieczeństwa aplikacji webowych według OWASP 2021 wraz z krótkim omówieniem.

A01: Broken Access Control (Naruszona kontrola dostępu)

To najczęstsze i najbardziej krytyczne zagrożenie.
Polega na błędach w mechanizmach kontroli dostępu, które umożliwiają użytkownikom dostęp do zasobów lub funkcji, do których nie powinni mieć uprawnień.

• Przykłady: modyfikacja identyfikatorów w URL, brak walidacji ról, ujawnione endpointy administracyjne.
• Zalecenia: egzekwowanie zasad least privilege, weryfikacja uprawnień po stronie serwera, unikanie nadmiernego zaufania do danych klienta.

A02: Cryptographic Failures (Błędy kryptograficzne)

Dawniej znane jako Sensitive Data Exposure.
Dotyczą niewłaściwego użycia lub braku kryptografii chroniącej dane poufne (np. dane logowania, numery kart, klucze API).

• Przykłady: brak szyfrowania TLS, użycie przestarzałych algorytmów (MD5, SHA-1), nieprawidłowe zarządzanie kluczami.
• Zalecenia: stosowanie aktualnych protokołów (TLS 1.3), HSTS, szyfrowanie danych w spoczynku i w tranzycie, zarządzanie kluczami zgodnie z NIST SP 800-57.

A03: Injection (Wstrzyknięcia)

Ataki typu injection polegają na wstrzyknięciu złośliwego kodu do aplikacji (np. SQL, NoSQL, OS Command, LDAP).

• Przykłady: klasyczny SQL Injection, Command Injection, deserialization attacks.
• Zalecenia: użycie zapytań parametryzowanych, ORM, walidacja i filtrowanie danych wejściowych, sandboxing.

A04: Insecure Design (Niebezpieczny projekt)

Nowa kategoria w 2021 roku.
Odnosi się do błędów na etapie projektowania systemu – nie samych implementacji.

• Przykłady: brak modeli zagrożeń, nieprzemyślany przepływ autoryzacji, brak walidacji danych na poziomie architektury.
• Zalecenia: stosowanie secure design principles, analiza ryzyka, modelowanie zagrożeń (Threat Modeling).

A05: Security Misconfiguration (Błędna konfiguracja bezpieczeństwa)

Najczęściej spotykany problem w środowiskach produkcyjnych.

• Przykłady: domyślne hasła, błędne nagłówki HTTP, dostępne panele administracyjne, zbędne usługi.
• Zalecenia: automatyzacja hardeningu (np. Ansible, Chef), minimalizacja ekspozycji, skanowanie konfiguracji (np. CIS Benchmarks).

A06: Vulnerable and Outdated Components (Podatne lub przestarzałe komponenty)

Użycie bibliotek lub frameworków z znanymi lukami bezpieczeństwa.

• Przykłady: przestarzałe wersje Log4j, Struts, OpenSSL.
• Zalecenia: regularne aktualizacje, automatyczne skanowanie zależności (OWASP Dependency-Check, Snyk, GitHub Dependabot).

A07: Identification and Authentication Failures (Błędy uwierzytelniania)

Dotyczą słabej implementacji mechanizmów logowania i sesji.

• Przykłady: brak blokady konta po wielu próbach, przechowywanie haseł w postaci czystego tekstu, słabe tokeny sesyjne.
• Zalecenia: stosowanie MFA, bcrypt/Argon2, ograniczenie czasu życia sesji, stosowanie standardów OAuth2 i OpenID Connect.

A08: Software and Data Integrity Failures (Błędy integralności oprogramowania i danych)

Odnosi się do braku walidacji integralności kodu lub danych w procesach CI/CD.

• Przykłady: brak podpisów cyfrowych aktualizacji, brak weryfikacji zależności w pipeline, brak weryfikacji źródeł.
• Zalecenia: podpisywanie artefaktów, weryfikacja checksum, kontrola łańcucha dostaw oprogramowania (Software Supply Chain Security).

A09: Security Logging and Monitoring Failures (Błędy logowania i monitoringu bezpieczeństwa)

Brak właściwego logowania zdarzeń i detekcji incydentów utrudnia reagowanie na ataki.

• Przykłady: brak logów dostępu, niewykryte próby brute-force, brak integracji z SIEM.
• Zalecenia: centralizacja logów (np. ELK, Splunk, Graylog), korelacja zdarzeń, testy reakcji na incydenty (Incident Response Testing).

A10: Server-Side Request Forgery (SSRF)

Nowość w OWASP 2021.
Atak SSRF polega na wymuszeniu, by serwer backendowy wykonywał żądania HTTP do nieautoryzowanych zasobów (np. wewnętrznych adresów IP).

• Zagrożenia: wycieki danych, skanowanie sieci wewnętrznej, uzyskanie dostępu do metadanych chmurowych (np. AWS EC2 Metadata API).
• Zalecenia: whitelisting URL, walidacja danych wejściowych, izolacja usług w sieci, blokada metadanych.

Znaczenie OWASP Top 10 dla organizacji

Implementacja zasad wynikających z OWASP Top 10 pozwala:

• ograniczyć ryzyko naruszenia poufności danych,
• spełnić wymogi regulacyjne (np. RODO, NIS2, PCI DSS),
• zwiększyć poziom zaufania klientów i partnerów,
• zredukować koszty audytów i testów penetracyjnych,
• ustandaryzować polityki bezpieczeństwa w cyklu SDLC.

OWASP Top 10 stanowi niezbędny element strategii DevSecOps, integrując bezpieczeństwo z procesem CI/CD, od projektowania po wdrożenie. OWASP Top 10 to nie tylko raport – to kompas bezpieczeństwa aplikacji webowych, który wskazuje najczęstsze błędy i dobre praktyki. Każda organizacja powinna traktować go jako punkt wyjścia do wdrożenia polityk bezpieczeństwa oprogramowania i dojrzałych procesów zarządzania ryzykiem IT. W erze automatyzacji, chmury i mikroserwisów, znajomość i stosowanie zasad OWASP Top 10 stanowi fundament cyberodporności przedsiębiorstwa.

Szukasz więcej informacji? Sprawdź nasze źródła i dokumenty referencyjne:

• OWASP Top 10 – Official Page (owasp.org) (https://owasp.org/Top10/)
• OWASP Testing Guide (https://owasp.org/www-project-web-security-testing-guide/)
• OWASP Application Security Verification Standard (ASVS) (https://owasp.org/ASVS/)
• NIST SP 800-53 & SP 800-218 (Secure Software Development Framework)
• ENISA Guidelines for Secure Software Development

INFO: Aktualny raport OWASP TOP10 pochodzi z 2021 roku. Raporty OWASP są publikowane co 4 lata, poprzedni był wydany w 2017 roku. Już teraz na stronie domowej projektu ukazała się informacja, że najnowszy raport 2025 pojawi się w pierwszych dniach listopada 2025. Oczywiście jak tylko raport się ukaże opublikujemy jego najistotniejsze informacje wraz z porównaniem z raportem z 2021 roku.